Omgaan met TS

Voor een jongere met speciale behoeften kan elke verandering een uitdaging zijn, zo ook de overgang van de lagere naar de middelbare school.

Hier kijken we naar de typische problemen die kinderen met TS ervaren en hoe we hen kunnen helpen de overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Tourette heeft geen invloed op het IQ. Het is geen leerstoornis, hoewel het aanzienlijke leerproblemen kan veroorzaken. Een groot probleem voor mensen met TS is dat ze zo'n grote verscheidenheid aan tics kunnen hebben. Tics komen en gaan en variëren in intensiteit en vorm.

Hoesten en knipperen zijn vaak de eerste tics die verschijnen. Tics kunnen vermoeidheid, pijn en blessures veroorzaken waardoor het moeilijk is om de lessen goed te volgen, zich te concentreren en taken zoals schrijfoefeningen uit te voeren.

Sociaal gezien kan dit leiden tot pesten en uitsluiting, vooral tijdens de puberteit en adolescentie, wanneer de tics het ernstigst zijn.

Een misvatting is dat alleen de tics de meeste problemen veroorzaken. Helaas komt TS meestal samen met andere aandoeningen voor, de zogenaamde comorbiditeiten. Jongeren geven aan dat deze vaak meer problemen veroorzaken dan de tics zelf. De aandoeningen die het vaakst samen met TS voorkomen zijn OCD (obsessieve compulsieve stoornis), ADHD en soms ASS.

Het is daarom belangrijk dat de behandeling van TS op elk kind individueel en altijd in overleg met een specialist wordt afgestemd. Dit geldt ook voor de schoolcarrière van iemand met TS. Hun moeilijkheden maar ook hun sterke punten zijn heel verschillend en uniek voor elke student en daarom moeten het onderwijs en de aanpak in feite op maat worden gemaakt. Wat voor de één werkt, werkt soms helemaal niet voor de ander.

PLANNING

Overleg tussen leerkrachten van de basisschool, middelbare school en ouders kan een manier zijn om een individueel transitieplan op te stellen. Dergelijke consultatiemomenten zijn ideaal om de verworven expertise over te dragen, zoals welke tics vaak voorkomen en of er sprake is van comorbiditeiten. Tips over het herkennen van bepaald gedrag en de beste aanpak hiervoor kunnen worden doorgegeven. Op deze manier weet de toekomstige leraar wat onvrijwillig gedrag is en wat niet en kan deze dit op de juiste manier aanpakken. Sommige vocale tics kunnen luid en storend zijn, maar de student vragen te stoppen helpt niet. Het maakt het alleen maar erger. Er zijn veel andere activiteiten die door TS worden beïnvloed, zoals communicatie, planning, tijdbeheer, organisatie en het voltooien van opdrachten. Tics kunnen ook een negatieve invloed hebben op klaswerk, huiswerk en examens. Hand- en oogtics kunnen van invloed zijn op het handschrift, waardoor het moeilijk wordt om opdrachten op tijd te voltooien en ze er rommelig uitzien.

ONDERSTEUNING

Het vergroten van de kennis en het bewustzijn over deze aandoening en welke ondersteuning deze leerlingen nodig hebben, kan een grote hulp zijn voor studenten met TS. Er zijn weinig bronnen specifiek over het omgaan met studenten met TS. Sommige instructies voor leerlingen met ASS bevatten handige tips over planning en organisatie, angst of uitdagend gedrag.

De hulpmiddelen die docenten en leerlingen vaak nuttig vinden, zijn het gebruik van een emotionele barometer en een zelf samengestelde toolkit voor het omgaan met leerlingen met uitdagend gedrag en driftbuien. Voor degenen die moeite hebben met plannen en organiseren, kan een persoonlijk schema worden gemaakt dat kan helpen bij het organiseren en maken van huiswerk en dat duidelijk maakt wat er eerst moet gebeuren en de student ook leert welke prioriteiten hij of zij moet stellen.

In overleg met de ouders en de leerling kunnen kaarten worden gebruikt. De student kan ze dan omhoog houden of op de hoek van het bureau zetten als ze het moeilijk hebben of een ticaanval voelen opkomen. De student kan dan de klas of de activiteit een tijdje verlaten om uit te ticcen. Dat is de tics even los kunnen laten.

Iktic-Jetique kan altijd een presentatie komen geven op scholen of de leerkrachten en leerlingen leren hoe ze moeten omgaan met een leerling met Tourette en hen informeren.

‍