Omgaan met TS

Examens op school of universiteit kunnen een zeer stressvolle tijd zijn. Hier zijn enkele tips om je te helpen kalm te blijven en je te helpen omgaan met stress en angst wanneer dit zich voordoet:

• Schrijf je zorgen op, gooi het papier weg of geef het aan iemand die je vertrouwt.
• Maak een wandeling of doe wat lichaamsbeweging.
• Luister naar muziek die je kalmeert.
• Speel een spel om je zorgen en stress te vergeten.
• Onthoud dat iedereen anders is en vergelijk jezelf niet met je vrienden. TS kan de examentijd op school of universiteit extra moeilijk maken. We hebben het hier over school, maar het kan op elk niveau worden toegepast.

Er zijn dingen die je school kan doen om je te helpen tijdens examenperiodes wanneer je je gestrest voelt en je tics uit de hand lopen.

Bespreek dit met je ouders en neem (zo vroeg mogelijk) contact op met de school, zodat je samen kunt zoeken naar kleine aanpassingen die het voor jou makkelijker kunnen maken. Misschien werken sommige van de hier genoemde suggesties niet voor jou en heb je je eigen tips. Geef ze gerust aan ons door, zodat we onze lijst kunnen uitbreiden en jij andere mensen met TS kunt helpen. Enkele van onze suggesties:

• Zorg ervoor dat de school alle informatie over jou heeft, bijvoorbeeld dat je Tourette hebt, wat moeilijk voor je is en wat helpt en hoe ze het beste reageren. Dit is erg belangrijk als je examens moet doen in een grotere ruimte met een begeleider die je niet kent. Vraag hen om deze persoon op de hoogte te stellen.
• Vertel ze welke tics je hebt en hoe ze het beste reageren (ze negeren bijvoorbeeld).
• Vraag of het mogelijk is om je examen in een aparte ruimte af te leggen en vraag indien nodig om extra tijd.
• Als je weet waar het examen zal plaatsvinden, vraag dan of je aan de kant mag zitten. Veel mensen met TS krijgen meer tics als ze vooraan of in het midden van een kamer zitten. Dit komt vaak omdat ze denken dat hun tics meer zullen worden opgemerkt en zo anderen zullen storen.
• Als je tics hebt die sociaal minder acceptabel zijn (bijvoorbeeld spugen), kan het nodig zijn om te brainstormen over mogelijke oplossingen. Een oplossing voor een spuugtic kan bijvoorbeeld een zakdoek zijn waar je in kunt spugen.
• Vraag of je iets kunt gebruiken om mee te friemelen of om mee te spelen dat je stress vermindert. Er is veel speelgoed op de markt dat hiervoor gebruikt kan worden. Vraag altijd of je zo'n fidget mee mag nemen naar de examenruimte.
• Tics kunnen erger worden als je moe bent. Neem indien mogelijk regelmatig een pauze, sta op, loop rond. Dit verbetert je bloedcirculatie en dus ook de doorbloeding naar je hersenen!
• Praat vaak met je ouders en leerkrachten en laat ze weten hoe je je voelt en of er dingen zijn die je tics erger maken, of vertel ze over nieuwe tics.
• Stel samen met de school een persoon aan met wie je kunt praten als je stress of angst ervaart.
• Als je er baat bij hebt om echt even tot rust te komen, vraag dan of je dat ergens kunt doen in een omgeving die voor jou veilig aanvoelt.
• Zorg ervoor dat je goed eet. Tijdens de examenperiode heeft je lichaam brandstof nodig en zal het meer calorieën verbranden als de stress toeneemt. Daarom is gezond eten in deze periode zo belangrijk. Eet veel groenten en fruit, eiwitten en drink vooral voldoende water.
• Slaap, een ander belangrijk onderdeel tijdens de examens. Zorg ervoor dat je voldoende slaapt en dat je goed uitgerust bent. Neem een pauze van sociale media en vermijd zoveel mogelijk schermtijd (telefoon, tv, laptop, tablet en gameconsoles)'s avonds wanneer je lichaam rust nodig heeft.
• Lichaamsbeweging (met de hond wandelen), frisse lucht, allemaal dingen die stress verminderen. Ga ervoor!
• Voel je de stress wanneer je de examenruimte binnenstapt en ook tijdens het examen zelf? Neem dan even de tijd om je op je ademhaling te concentreren. Probeer je ademhaling te vertragen en zeg tegen jezelf: „ontspan, concentreer je, je zult slagen”. Zo'n dingen kunnen echt helpen. Vergeet ook niet dat examens belangrijk zijn, maar zeker niet de enige weg naar een succesvolle toekomst. Veel mensen doen het heel goed in het leven en waren niet de beste leerlingen op school.
• Gun jezelf een pauze, er is een limiet aan het vermogen van je hersenen om informatie op te slaan. Als je te lang doorgaat, wordt het allemaal verwarrend. Je zult je veel meer herinneren als je regelmatig een pauze neemt, al is het maar om iets te drinken.
• Plan leuke dingen om naar uit te kijken na de examens. Onthoud dat je stressniveau niet altijd zo hoog zal zijn.
• Neem voldoende tijd om te ontspannen voordat je naar bed gaat, zodat je, eenmaal in bed, snel in slaap valt en je niet blijft liggen nadenken over alle dingen die je nog moet doen. Blijf overdag bezig en als je niet studeert, doe dan iets wat je leuk vindt.